De herfst is officieel al begonnen en de pumpkin spice latte (PSL voor de echte fans) is weer gespot bij niet te noemen welbekende grote koffieketen. Nu geef ik zelf de voorkeur aan koffie zonder toegevoegde smaakjes maar ongeacht waar jouw koffievoorkeur ligt, feit is dat Nederlanders grootverbruikers van koffie zijn. Sterker nog, waar wij in 2006 nog op een goede vierde plek stonden zijn wij volgens data uit 2012 gestegen naar de eerste plek. Met een gemiddelde van 2,4 kopjes per dag drinken wij wereldwijd de meeste koffie! Het is dus duidelijk,
we love coffee. Maar wat weten we nou allemaal over ons favoriete drankje en misschien nog belangrijker, wat is nou écht bewezen? Lees het hieronder.
KOFFIE DROOGT UIT?
Veelgehoord is dat koffie je lichaam uitdroogt en je bij ieder kopje koffie maar beter een glas water kan drinken. Onderzoek toont echter aan dat koffie geen dehydraterende werking heeft en bij normale hoeveelheden (3-6 kopjes per dag) blijft je vochtgehalte gewoon in balans. Voor je vochtbalans maakt het maakt dan blijkbaar weinig tot niks uit of je een kop koffie of een glas water drinkt. Het is wél zo dat cafeïne op korte termijn de aanmaak van urine verhoogt (en je dus meer of vaker naar de wc moet) maar bij normale consumptie is dit effect maar klein.
KOFFIE WERKT OPWEKKEND?
Naast dat wij koffie gewoon lekker vinden nemen veel mensen het om zich wakkerder te voelen. Maar is dit een placebo effect of helpt koffie écht oppeppend? Onderzoek waarbij koffie vergeleken werd met decafé en fruitsap laat zien dat zowel overdag als ’s avonds/’s nachts alertheid hoger is bij inname van koffie dan bij inname van decafé of sap. Tussen decafé en het sap zat weinig verschil. Bij een ander onderzoek werd gekeken naar het effect van koffie en decafé op het rennen van een afstand van1500 meter. Na het drinken van de koffie werd deze afstand sneller afgelegd dan na het drinken van decafé, daarnaast was de eindsprint met gewone koffie ook sneller. Conclusie: je kan zeker wel zeggen dat (de cafeïne in je) koffie je alerter maakt en wat oppept. En dat kan ik zeker wel gebruiken ’s ochtends vroeg!
KOFFIE HOUD JE WAKKER?
‘Ik drink geen koffie in de avond want dan kan ik niet goed slapen’. Herkenbaar? Uit het vorige stukje bleek al dat koffie je een wakkerder gevoel kan geven maar slaap je er ook slechter van? Hoewel niet iedereen er last van lijkt te hebben is het inderdaad bewezen dat het drinken van normale koffie, vergeleken met decafé, de hoeveelheid slaap en de kwaliteit van de slaap beïnvloedt. Dit komt onder andere doordat cafeïne de productie van melatonine (het hormoon dat er voor zorgt dat je gaat slapen) vermindert of uitstelt. Al lijkt het vooral effect te hebben bij personen die van zichzelf al moeite hebben met slapen of bij een hoge koffie inname. ‘Maar dan drink ik toch gewoon decafé ‘s avonds?’ Dat is een optie, maar hou er wel rekening mee dat decafé toch altijd nog een klein beetje cafeïne bevat! Met het proces van koffie cafeïnevrij maken lukt het namelijk niet om het er helemaal uit te krijgen.
KOFFIE IS VERSLAVEND?
We zijn bewezen grootverbruikers van koffie en het is dus ook een feit dat onze alertheid er van kan toenemen. Zijn we met zijn allen misschien niet gewoon stiekem verslaafd? Cafeïne kan zeker tot een lichamelijke als psychische afhankelijkheid leiden en na een dagje onthouding kunnen ook zeker ontwenningsverschijnselen opduiken. Volgens onderzoek krijgt 1 op de 2 mensen hoofdpijn en kunnen vermoeidheid, verminderde alertheid en algemene ontevredenheid ontstaan tot wel 2-9 dagen na het stoppen. Resultaten van een ander onderzoek lieten zien dat ontwenningsverschijnselen het meest aanwezig waren bij proefpersonen die weinig tot gemiddelde hoeveelheden koffie/cafeïne (~2,5 koppen per dag) dronken maar het werkelijke percentage dat hier last van had was vrij laag (~10%). Toch is de potentieel verslavende werking gelukkig maar klein. In tegenstelling tot bijvoorbeeld nicotine of cocaïne stimuleert cafeïne het beloningssysteem in je hersenen, een belangrijk onderdeel bij verslavingen,
niet.
KOFFIE HELPT JE DARMEN?
Als afsluiter een wat minder
heavy onderwerp. Veelgehoord is het kopje koffie om je darmen even op gang te helpen (
if you know what I mean). Dit is toch zeker wel een fabeltje? Nou, mooi niet! Koffie stimuleert echt je darmactiviteit waardoor je na het drinken van je kopje koffie ineens nodig naar de wc moet. Echter, volgens het onderzoek was er geen verschil tussen het drinken van koffie of het eten van een maaltijd. Wel was er een aanzienlijk grotere invloed vergeleken met het drinken decafé of water. Water had helemaal geen effect, op je darmen
that is. Je blaas is uiteraard weer een ander verhaal! Bronnen: www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/inkomen-bestedingen/publicaties/artikelen/archief/2007/2007-2344-wm.htm www.qz.com/166983/where-the-worlds-biggest-coffee-drinkers-live Juliano, L.M. & Griffiths, R.R. (2004) A critical review of caffeine withdrawal: empirical validation of symptoms and signs, incidence, severity, and associated features. Killer, S.C., Blannin, A.K. & Jeukendrup, A.E. (2014) No Evidence of Dehydration with Moderate Daily Coffee Intake: A Counterbalanced Cross-Over Study in a Free-Living Population. Orbeta, R.L., Overpeck, M.D., Ramcharran, D., Kogan M.D. & Ledsky, R. (2006) High caffeine intake in adolescents: associations with difficulty sleeping and feeling tired in the morning. Rao, S.S.C, Welcher K, Zimmerman, B & Stumbo, P. (1998) Is coffee a colonie stimulant? Shilo, L, Sabbah, H, Hadari, R, Kovatz, S, Weinberg, U, Doley, S, Dagan, Y & Shenkman, L. (2002) The effects of coffee consumption on sleep and melatonin secretion. Silverman, K., Evans, S.M., Strain, E.C. & Griffiths, R.R. (1992) Withdrawal syndrome after the double-blind cessation of caffeine consumption. Smith, A.P., Brockman, P, Flynn, R, Maben, A. & Thomas, M .(1993) Investigation of the Effects of Coffee on Alertness and Performance during the Day and Night. Wiles, J.D., Bird, S.R., Hopkins, J. & Riley, M. (1992) Effect of caffeinated coffee on running speed, respiratory factors, blood lactate and perceived exertion during 1500-r treadmill running.
